Braille schrijven op de iPhone

Waar je vaak het razendsnelle geklik hoort wanneer een ziende een bericht of iets anders schrijft op zijn iPhone, vinden veel VoiceOver-gebruikers dit schrijven op hun telefoon maar een lastig proces. De dicteerfunctie en serie bieden beide in bepaalde, maar lang niet in alle gevallen soulaas

Al eerder verschenen er enkele apps, waarmee braillegebruikers tekst in braille op het touchscreen konden tikken. Voor mij voldeden ze echter niet. Ik vond ze nodeloos ingewikkeld en koos er dus maar voor, mezelf toch te trainen tot ik uiteindelijk niet heel snel, maar wel in een werkbaar tempo, berichten en andere noodzakelijkheden kon schrijven.

Tot ik kortgeleden Apple’s eigen oplossing voor dit probleem eens probeerde. Overigens lang nadat Apple het had geïntroduceerd.

Heb je eenmaal de volgende stappen doorlopen, dan kun je wellicht je schrijfsnelheid op je elektronische bijna-alles-kunner behoorlijk verhogen. Maar, het vereist wel even wat oefening voor je zover bent. Zo verging het mij althans.

Braille-invoer via scherm instellen

Het brailletoetsenbord is niet standaard zichtbaar op je iPhone of iPad. Ga hiervoor naar:

• Instellingen
• Toegankelijkheid
• VoiceOver
• Veeg hier naar rechts tot je de knop “Rotor” hebt gevonden en activeer deze. Veeg nu naar rechts tot je de optie “Braille-invoer via scherm” ziet en selecteer deze, als dat nog niet is gebeurd.
• Tik nu, links boven in je scherm, op de “VoiceOver terug knop, waarna je weer in het VoiceOver-menu belandt.

Iets anders dat je wellicht nog graag naar je eigen smaak wilt instellen, is de optie “Feedback bij typen”. Veeg naar rechts tot je de optie typen hebt gevonden, tik deze aan en veeg vervolgens naar rechts, tot je Feedback bij typen hoort. Selecteer deze en veeg door tot je bij het kopje “Braille-invoer via scherm” bent en maak hier de door jou gewenste keuze. Deze heeft geen invloed op de instellingen die je voor hardware- en software-toetsenborden hebt gekozen.

Tik nu nogmaals op de knop“VoiceOver terug”, links boven in je scherm, waarna je weer in het VoiceOver-menu belandt. Veeg hier naar rechts tot je de knop “braille” tegenkomt en tik die aan.
Veeg nu naar rechts tot je hoort: “braille-invoer via scherm”, waar bij mij al direct de mededeling volgt: “zespunts”. Nadat je hierop hebt getikt, kun je kiezen tussen enkele invoermodi. Onverkort zespunts braille of braille kortschrift. Of, Maar dat kan enkel op de iPad, de keuze voor achtpunts braille-invoer..
Nu volgt enkel nog een knop: “omgekeerde puntposities” Deze knop staat standaard uit. Wanneer je doorveegt naar rechts, zie je dat Apple hierover het volgende vermeldt: “In zespunts en achtpunts braille worden de posities van punt een en drie en van punt vier en zes omgewisseld.” Experimenteer hier gerust mee.

Zodra je de instellingen hebt verlaten, kun je de rotor draaien tot je “Braille-invoer via scherm” tegenkomt. Nu hoor je, als je de hints van VoiceOver tenminste niet hebt uitgeschakeld, of de richting van je toestel al of niet is vergrendeld, dat de iPhone nu “liggend”, dus landscape, is en aan welke kant de thuisknop, of oplaadpoort, zich bevindt en welk soort braille je ook alweer had geselecteerd. Nu kun je op het scherm van de iPhone, die plat op tafel ligt, de brailletekens typen op dezelfde manier zoals je dat hebt geleerd op de brailleschrijfmachine.

Bedieningstips

Om het toetsenbord naar behoren te laten functioneren, moet je een handeling goed onder de knie krijgen, al was het maar omdat je deze nogal eens zult willen herhalen, ook tijdens het schrijven. Het kalibreren van de braillepuntjes. Zet hiervoor snel na elkaar eerst de vingers van je rechter en vervolgens die van je linker hand op de iPhone, op de wijze waarop je je handen wilt positioneren tijdens het schrijven. Is de procedure geslaagd, dan hoor je: “puntjes gekalibreerd” Merk je later, tijdens het tikken dat je opeens wel erg veel fouten maakt, kalibreer dan opnieuw, zodat jij en je iPhone of iPad het er weer over eens zijn waar je ook alweer je vingers wilde plaatsen.

Er is nog een aantal VoiceOver-bewegingen waardoor je op adequate wijze met dit virtuele keyboard kunt schrijven.

• Veeg met een vinger naar rechts; Spatie
• Veeg met een vinger naar links; verwijder vorig karakter
• Veeg met twee vingers naar rechts; nieuwe regel (enter)
• Veeg met twee vingers naar links; verwijder vorig woord
• Veeg met een vinger kort omhoog of omlaag om door een lijst van bijvoorbeeld spellingssuggesties omhoog, danwel omlaag te scrollen
• Veeg twee vingers omhoog; selecteer andere door jou gekozen toetsenborden zoals Emogy of een andere schrijftaal. Door zo’n keuze te maken, verlaat je echter wel het braille-toetsenbord.

Door Braille te schrijven op het beginscherm kun je snel een app zoeken. Bij gebruik op websites, is een-letter-navigatie mogelijk. Verder kun je dit toetsenbord natuurlijk overal gebruiken waar tekst kan worden ingevoerd.